MEDUME projecten - BEMESTEN 3 juni 2013 GD
In de Permacultuur probeert men een duurzame balans te krijgen in het geheel dat de natuur / het leven is.
Het mag duidelijk zijn dat op de moestuin deze balans wat moeilijker ligt: er word het geoogst en daarmee verdwijnen er mineralen en biomassa. Om die reden zal de moestuin extra aandacht dienen te krijgen. Maar het gehele terrein heeft ook last van een geringe semi natuurlijke verzuring.
Op de 1 of ander wijze zullen deze verliezen dus aangevuld moeten worden. Daarbij zijn mest, kalk, as van de hout-kachel, groenbemesters, mulchen en afdekken van de grond middels folie binnen de Permacultuur de aangewezen methodes. Maar middels stimulatie van vogels zou men wellicht ook een extra aanvoer van mest kunnen forceren. Het slib van een waterzuivering is ook een optie vooral als het van een eigen natuurlijke installatie (extended IBA) is daar men dan ook weer een deel van de oorspronkelijke oogst terug op de tuin brengt.
In de praktijk zal het bemesten bij het Medume project voornamelijk gebeuren door lokaal verkregen paardenmest.
Kalk zal waarschijnlijk op diverse plekken toegepast gaan worden: het gebied is een veengebied en er is duidelijk te vernemen dat de grond "zuur" is. Er word alleen kalk toegevoegd op grond waarbij het nodig is. Daarbij is magnesium vaak een vergeten mineraal: Indien er "gekalkd" gaat worden moet bekeken worden of er geen magnesium rijke kalk word toegepast.
Groenbemesters zijn voor de bemesting en het vasthouden van de mineralen zeker een mogelijkheid.
Het is biomassa, houd mineralen vast, verminderd uitspoeling door de regen, verminderd winderosie en met snelgroeiende groenbemesters kan onkruid voorkomen worden.
In eerste instantie zal nog beschikbaar pootgoed natuurlijk als groenbemesting kunnen dienen. Koolsoorten zijn niet de ideale groenbemester voor een moestuin wegens de toename van bodemparasieten met koolsoorten. Verstandiger is dan het inzaaien van zomerrogge of raaigras voor september en winterrogge vanaf september.
Gaat men vlinderbloemigen zaaien voor groenbemesting, dan zal indirect door die gewassen stikstof aan de grond worden toegevoegd. Dat gebeurt vooral in de bovenste laag, waar in de (aerobe) wortelknolletjes bacteriën in symbiose leven met deze gewassen. Deze bacteriën halen de stikstof uit de lucht en leveren dat aan de planten en krijgen daar zelf voeding en vocht van de plant voor terug. De plant heeft van deze bacteriën zelf helemaal geen last. Het is dus een nuttige bacterie. (Je kunt de wortelknolletjes heel goed zien bij tuinbonen)
De hoeveelheid stikstof die gebonden wordt is aanzienlijk. Het liefst teelt men na deze vlinderbloemigen, dan ook bladgewassen (prei en boerenkool bv.) Deze stikstofleverantie kan wel 40 kg zuivere stikstof/ha zijn.
Op akkers waar bonen, erwten, linzen en lupines en andere vlinderbloemigen verbouwt zijn in de zomer kan over de winter rogge verbouwt worden. Bij de overige akkers zouden er eigenlijk over de winter vlinderbloemigen moeten verbouwt worden over de winter. Op deze wijze zijn ook stikstof verliezen aan te vullen en zal ook de nitrobacter (de bacterie die luchtstikstof bind tot nitraat) permanent in de bodem aanwezig blijven.
Groenbemesters wil ik proberen op basis van eigen geoogste zaden te zaaien.
kan het als mulch worden gebruikt (organische meststof) wat uiteindelijk weer humus zal worden. Humus is in elke cultuurgrond nodig. Het is de zwarte stof die achterblijft na de vertering. Het is een soort spons, die water kan vasthouden en ook kan humus voedingstoffen vasthouden en tegen uitspoeling behoeden. De voedingsstoffen die kunnen worden vastgehouden door humus zijn: ammoniakstikstof, kalium, magnesium en calcium (kalk). Deze voedingsstoffen zullen door de vastlegging voor uitspoeling behoed worden. Ook de spoorelementen worden zo bewaard.
Het aanbrengen van bodembedekkende laag rondom planten of heesters of op een vrijgekomen stuk grond noemt men mulchen. De mulchlaag kan bestaan uit o.a. grove compost, stro, hooi, bladeren, gemaaid gras of houtsnippers. Het kan ook bestaan uit materialen die niet verteren zoals grind. Ook zal karton niet worden toegepast worden. (Grind niet omdat het geen toegevoegde waarde voor de Permacultuur heeft en karton niet daar ik er niet van overtuigd ben dat de inktrestanten van karton niet een cumulatieve vervuiling gaat opleveren: ik heb zelf 4 jaar in de inktindustrie gewerkt: direct schadelijke inkten zijn er nog nauwelijks maar een deel van deze stoffen breken wel slechts af. In karton verzameld zich ongemerkt deze inktrestanten.)
Een mulchlaag zorgt ervoor dat de grond niet snel uitdroogt, dat onkruidgroei wordt tegengegaan en dat voedingsstoffen in de grond behouden blijven. Aalbessenstruiken bijvoorbeeld, die zeer ondiep wortelen, hebben baat bij een flinke laag stro, compost of grasmaaisel rondom de stam. De wortels van de struiken hoeven dan niet te concurreren met het onkruid en de vochtvoorziening blijft lang op peil.
In moestuinen wordt vaak voor een mulch gekozen om vrijgekomen groentebedden te bedekken. Het voordeel van mulch is dat eenmaal opgewarmde grond langer warm blijft. Het nadeel is dat koude grond onder een mulchlaag ook langer koud blijft. Als u ’s winters de tuin van een mulchlaag voorziet is het daarom raadzaam de mulch enkele weken voor het zaaien of planten te verwijderen of in de grond verwerkt worden (als de mulch al goed verteerd is), opdat de grond kan opwarmen. Indien men gaat mulchen heeft men eigenlijk de composthoop verdeelt over de hele tuin: eventuele minder geschikt bioafval zou dan nog in een minimale composthoop kunnen.
Als aanvulling kunnen over de winter nog folies over de grond gelegd worden zodat het water via de goten word afgevoerd: dit voorkomt het dichtslibben van de bodem, en zorgt dat de de vertering van plantaardig materiaal beter verloopt zonder gelijk de mineralen uit te spoelen. Met donkere folies voorkomt men zo ook dan nog eens de ontwikkeling van onkruid.
Het mag duidelijk zijn dat op de moestuin deze balans wat moeilijker ligt: er word het geoogst en daarmee verdwijnen er mineralen en biomassa. Om die reden zal de moestuin extra aandacht dienen te krijgen. Maar het gehele terrein heeft ook last van een geringe semi natuurlijke verzuring.
Op de 1 of ander wijze zullen deze verliezen dus aangevuld moeten worden. Daarbij zijn mest, kalk, as van de hout-kachel, groenbemesters, mulchen en afdekken van de grond middels folie binnen de Permacultuur de aangewezen methodes. Maar middels stimulatie van vogels zou men wellicht ook een extra aanvoer van mest kunnen forceren. Het slib van een waterzuivering is ook een optie vooral als het van een eigen natuurlijke installatie (extended IBA) is daar men dan ook weer een deel van de oorspronkelijke oogst terug op de tuin brengt.
In de praktijk zal het bemesten bij het Medume project voornamelijk gebeuren door lokaal verkregen paardenmest.
Kalk zal waarschijnlijk op diverse plekken toegepast gaan worden: het gebied is een veengebied en er is duidelijk te vernemen dat de grond "zuur" is. Er word alleen kalk toegevoegd op grond waarbij het nodig is. Daarbij is magnesium vaak een vergeten mineraal: Indien er "gekalkd" gaat worden moet bekeken worden of er geen magnesium rijke kalk word toegepast.
Groenbemesters zijn voor de bemesting en het vasthouden van de mineralen zeker een mogelijkheid.
Het is biomassa, houd mineralen vast, verminderd uitspoeling door de regen, verminderd winderosie en met snelgroeiende groenbemesters kan onkruid voorkomen worden.
In eerste instantie zal nog beschikbaar pootgoed natuurlijk als groenbemesting kunnen dienen. Koolsoorten zijn niet de ideale groenbemester voor een moestuin wegens de toename van bodemparasieten met koolsoorten. Verstandiger is dan het inzaaien van zomerrogge of raaigras voor september en winterrogge vanaf september.
Gaat men vlinderbloemigen zaaien voor groenbemesting, dan zal indirect door die gewassen stikstof aan de grond worden toegevoegd. Dat gebeurt vooral in de bovenste laag, waar in de (aerobe) wortelknolletjes bacteriën in symbiose leven met deze gewassen. Deze bacteriën halen de stikstof uit de lucht en leveren dat aan de planten en krijgen daar zelf voeding en vocht van de plant voor terug. De plant heeft van deze bacteriën zelf helemaal geen last. Het is dus een nuttige bacterie. (Je kunt de wortelknolletjes heel goed zien bij tuinbonen)
De hoeveelheid stikstof die gebonden wordt is aanzienlijk. Het liefst teelt men na deze vlinderbloemigen, dan ook bladgewassen (prei en boerenkool bv.) Deze stikstofleverantie kan wel 40 kg zuivere stikstof/ha zijn.
Op akkers waar bonen, erwten, linzen en lupines en andere vlinderbloemigen verbouwt zijn in de zomer kan over de winter rogge verbouwt worden. Bij de overige akkers zouden er eigenlijk over de winter vlinderbloemigen moeten verbouwt worden over de winter. Op deze wijze zijn ook stikstof verliezen aan te vullen en zal ook de nitrobacter (de bacterie die luchtstikstof bind tot nitraat) permanent in de bodem aanwezig blijven.
Groenbemesters wil ik proberen op basis van eigen geoogste zaden te zaaien.
kan het als mulch worden gebruikt (organische meststof) wat uiteindelijk weer humus zal worden. Humus is in elke cultuurgrond nodig. Het is de zwarte stof die achterblijft na de vertering. Het is een soort spons, die water kan vasthouden en ook kan humus voedingstoffen vasthouden en tegen uitspoeling behoeden. De voedingsstoffen die kunnen worden vastgehouden door humus zijn: ammoniakstikstof, kalium, magnesium en calcium (kalk). Deze voedingsstoffen zullen door de vastlegging voor uitspoeling behoed worden. Ook de spoorelementen worden zo bewaard.
Het aanbrengen van bodembedekkende laag rondom planten of heesters of op een vrijgekomen stuk grond noemt men mulchen. De mulchlaag kan bestaan uit o.a. grove compost, stro, hooi, bladeren, gemaaid gras of houtsnippers. Het kan ook bestaan uit materialen die niet verteren zoals grind. Ook zal karton niet worden toegepast worden. (Grind niet omdat het geen toegevoegde waarde voor de Permacultuur heeft en karton niet daar ik er niet van overtuigd ben dat de inktrestanten van karton niet een cumulatieve vervuiling gaat opleveren: ik heb zelf 4 jaar in de inktindustrie gewerkt: direct schadelijke inkten zijn er nog nauwelijks maar een deel van deze stoffen breken wel slechts af. In karton verzameld zich ongemerkt deze inktrestanten.)
Een mulchlaag zorgt ervoor dat de grond niet snel uitdroogt, dat onkruidgroei wordt tegengegaan en dat voedingsstoffen in de grond behouden blijven. Aalbessenstruiken bijvoorbeeld, die zeer ondiep wortelen, hebben baat bij een flinke laag stro, compost of grasmaaisel rondom de stam. De wortels van de struiken hoeven dan niet te concurreren met het onkruid en de vochtvoorziening blijft lang op peil.
In moestuinen wordt vaak voor een mulch gekozen om vrijgekomen groentebedden te bedekken. Het voordeel van mulch is dat eenmaal opgewarmde grond langer warm blijft. Het nadeel is dat koude grond onder een mulchlaag ook langer koud blijft. Als u ’s winters de tuin van een mulchlaag voorziet is het daarom raadzaam de mulch enkele weken voor het zaaien of planten te verwijderen of in de grond verwerkt worden (als de mulch al goed verteerd is), opdat de grond kan opwarmen. Indien men gaat mulchen heeft men eigenlijk de composthoop verdeelt over de hele tuin: eventuele minder geschikt bioafval zou dan nog in een minimale composthoop kunnen.
Als aanvulling kunnen over de winter nog folies over de grond gelegd worden zodat het water via de goten word afgevoerd: dit voorkomt het dichtslibben van de bodem, en zorgt dat de de vertering van plantaardig materiaal beter verloopt zonder gelijk de mineralen uit te spoelen. Met donkere folies voorkomt men zo ook dan nog eens de ontwikkeling van onkruid.